Meer dan vijftig Nederlandse familieportretten uit de zestiende tot de vroege negentiende eeuw komen tot leven in de groots opgezette portrettentoonstelling ‘Lief en Leed – Hollandse families in voor- en tegenspoed’.
Het zijn niet zomaar portretten die in Enschede te zien zijn. Met elk schilderij is iets vreemds aan de hand. Een lege stoel, een gehavend gezicht, een vreemd aandoende figuur op de achtergrond: iets klopt er niet in deze voorstellingen. Achter elk portret schuilt een verhaal. De schilderijen vertellen ons over perfecte huwelijken en verboden liefdes. Over de plotselinge dood en de vreugde van nieuw leven. Over het lief en leed van het familiebestaan. Dat blijkt van alle tijden.
Op het eerste gezicht lijken alle portretten in de tentoonstelling realistisch. Maar schijn bedriegt want de portretten geven allemaal een schijnwerkelijkheid weer. Figuren zijn later bijgeschilderd of juist verwijderd, of overleden personen worden als levend afgebeeld. In het jaar waarin zij werd geschilderd telde het gezin bijvoorbeeld vijf kinderen, terwijl er zeven zijn afgebeeld. Er worden ook overleden familieleden als levende figuren voorgesteld of zij verschijnen als engelen in de lucht. Bloedverwanten die aan de andere kant van de wereld verblijven worden in het portret met hun gezin herenigd. Maar er verdwijnen ook figuren uit het familiebeeld. Soms was er iemand overleden, maar het kon ook een familieruzie zijn geweest waardoor iemand uit het gezin werd gewist. Dan moest het ‘familiekiekje’ wel even up to date worden gemaakt. Op verzoek van hun opdrachtgevers maakten kunstenaars zich geregeld schuldig aan ‘beeldmanipulatie’.
From the museum website. For more information: https://museumtijdschrift.nl/tentoonstellingen/lief-leed-hollandse-families/
Mauritshuis, The Hague